ผู้ใหญ่บ้าน

 သူကြီးဦးကံသာ

The hdadman U Kan Thar

“ညောင်လှ” ရွာသူကြီး “ဦးကံသာ’ကား လွန်စွာမှပင် ဥာဏ်ပညာအမြော်အမြင် ကြီးမားလေသည်။

The headman of Nyaung Hla village U Kan Thar was a wise and far-sighted man.

ผู้ใหญ่บ้านในหมู่บ้านเนียงหล่า อูกันทา เป็นคนฉลาดและมองการณ์ไกล

အမြော်အမြင်=

မကြာခဏဆိုသလို ဘုရင့်နန်းတော်သို့ သွား၍ ခံစားရ၏။

He used to attend the king very often.

เขาเคยเข้าเฝ้ากษัตริย์บ่อยมาก

မင်းကြီးကလည်း “ဦးကံသာ’အပေါ် လွန်စွာပင် သဘောကျတော်မူ၏။

The king liked U Kan Thar very much.

(กษัตริย์ตรัสว่า...)

ဒီလိုတော်တဲ့ သူကြီးတွေများများရှိလေ ငါ့တိုင်းပြည် အေးချမ်းသာယာလေပဲ

If there are many s headman, it will be more peaceful for my country.

သူကြီးကောင်းမှုကြောင့် ရွာသူရွာသားတို့မှာလည်း အထူးမျက်နှာပွင့်လန်းလျက်ရှိ၏။

Because of the good headman, the villagers were favourable too.

เพราะผู้ใหญ่บ้านที่ดี ชาวบ้านก็มีหน้ามีตา

ဒီနယ်တစ်ဝိုက်မှာတော့ ကျုပ်တို့“ညောင်လှ”ရွာက နာမည်ကြီးပေါ့

In this region our village Nyaung Hla is femous.

သူကြီးအမိန့်နဲ့ သေရည်သေရက် လောင်းကစား ဘာမှမပြုလုပ်ရ။

On account of the order of the headman no one drink alcohol and gambling.

သီလတရားရှေ့ထားလို့ အလုပ်ကို ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ခဲ့ကြတာကြောင့်

ကျုပ်တို့ရွာကြီး ဒီလောက်တိုးတက် စည်ကားနေတာပေါ့

We keep our precept and invest effort. So our village thrives and prospers.

เรารักษาศีลและทุ่มเทความพยายาม หมู่บ้านของเราจึงรุ่งเรืองเฟื่องฟู

စည်ကား-

နန်းတော်တွင်း၌ တံမြက်လှည်းသမားကြီး “ကိုအာကြီး' ဆိုသူရှိ၏။

In the palace, there was a sweeper name Ko Arr Gyi.

ในวังมีคนกวาดชื่อ โก อา ยี

(โกอาจี คิดและพูด)

ဒီလိုလှည်းတယ်

I sweep like this and

ဒီလိုကျုံးတယ်

carry like this.

ဒီလို ပစ်တယ်

Then I throw the

rubbish like this.

ဒီလိုလုပ်လာတာ နှစ်အတော်ကြာပေါ့

I've done like this for a long time.ฉันทำอย่างนี้มานานแล้ว

နန်းအပြင်သာမက နန်းတွင်းထဲထိ ကျုပ်က တံမြက်လှည်းရတာ

I sweep not only outside but also inside of the palace.

အပျိုတော်လေးတွေ ဆိုရင်လည်း လှမှလှ ဟဲ ဟဲ ဟဲ

The royal maidens are very beautiful. Hei! Hei

พระสมเด็จสวยมากๆ เฮ้! เฮ้

တစ်ခုသောနေ့တွင် တံမြက်လှည်းသမား “ကိုအာကြီး'က ဘုရင်ထိုင်သော

သလွန်ညောင်စောင်းတစ်ခုပေါ် တက်ထိုင်၏။

One day the sweeper Ko Arr Gyi sat on a royal couch upon

which only the king sat.

ထိုင်လို့တော့ ကောင်းသားဟ

It's good to sit.

ထိုအရာကို ရွာသူကြီး “ဦးကံသာ’ တွေ့မြင်သွားလေပြီ။

At that time the headman U Kan Thar saw him.

ဟင် ..

Hm!

ဟဲ့ကောင် အဲဒါ နင်ထိုင်ရမယ့် နေရာလား

Heh! Guy! Is this the couch you deserve to sit on it.

เฮ้!  ผู้ชาย!  นี่หรือคือโซฟาที่คุณคู่ควรกับการนั่งบนนั้น

လာစမ်း

Come!

(เขกหัวดัง  ဂွပ် )

အား လားလား သူကြီးရဲ့တံတောင်ချက်က တယ်ပြင်းသကိုး

Ala! La! The headman's elbow is too painful.อลา!  ลา!  ข้อศอกของผู้ใหญ่บ้านเจ็บเกินไป

ကျောကိုအောင့်သွားတာပဲ

I suffer backache.

မှတ်ပြီလား

Do you know?

ကိုယ့်အရာမဟုတ်ဘဲဝင်ထိုင်ချင်ဦး

You want to sit without deserving you.

ဒါ ငါနဲ့တွေ့လို့ ကံကောင်းတယ်မှတ်ပါ၊ ဘုရင်ကြီးနဲ့သာ တွေ့ရင် ဒင်းတော့

ခေါင်းပြတ်ပြီသာမှတ်

When I see your life will be spared. If the king sees you,

your head will be cut off.เมื่อฉันเห็นชีวิตของคุณจะไว้ชีวิต  ถ้ากษัตริย์เห็นคุณ

 หัวของคุณจะถูกตัดออก

(คนถูกเขกหัวร้อง..)

ကျွတ်ကျွတ်

Tut! Tut!

ဒါ ရွာသူကြီး ငါ့ကို သက်သက်နှိပ်စက်တာ

The headman tortured me intentionally.ผู้ใหญ่บ้านทรมานฉันโดยเจตนา

တစ်နေ့ တွေ့ကြ သေးတာပေါ့ကွာ

I'll challenge you one day.ฉันจะท้าทายคุณในวันหนึ่ง

ထိုအချိန်မှစတင်၍ “ကိုအာကြီး”က “ဦးကံသာ”အပေါ် ရန်ငြိုးဖွဲ့၏။

Since then, Ko Arr Gyi had a grudge on the headman U Kan Thar.

ตั้งแต่นั้นมา โก อา ยี ก็รู้สึกขุ่นเคืองต่อผู้ใหญ่บ้าน อูกัน ธา

ရန်ငြိုးဖွဲ့ช

အခွင့်ကောင်းကို စောင့်နေတာ

I'm waiting for the good chance.

ဒီနေ့တော့ ဘုရင့်ရဲ့အခန်းထဲကို တံမြက်လှည်းဖို့ တာဝန်ကျလာပြီ

Today, I am ordered to sweep the king's private room.วันนี้ได้รับคำสั่งให้กวาดห้องส่วนตัวของพระราชา

ပြော မပြောချင်ပါဘူးလေ

I don't want to tell about it  ไม่อยากเล่า

သူကြီး ဦးကံသာက မိဖုရားကြီးရဲ့ပါးကို နမ်းသတဲ့

It's said that the headman U Kan Thar kissed the cheek of the principal queen.

လူကြားလို့မှ မကောင်း

it's unworthy to hear.มันไม่คู่ควรที่จะได้ยิน

ထွီ... Htwee!

----

(พระเจ้าแผ่นดิน)

အလို

Alast

ဟဲ့ မောင်မင်း ခုနက ဘာပြောလိုက်တာလဲ

Heh! Man, what did you say?

(เจ้าคนกวาดกราบทูลว่า)

သည်းခံတော်မူပါ ဘုရား

Be patient, Your Majestyอดทนไว้นะฝ่าบาท

ကျွန်တော်မျိုး ညက အိပ်ရေးပျက်သွားတာမို့ ငိုက်မျဉ်းပြီး ယောင်ပြောမိတာပါဘုရား 

တကယ်မဟုတ်ပါ ဘုရား၊ သည်းခံတော်မူပါ ဘုရား

Last night, I was in sleep-deprivation. So said those words casually.

It isn't a real one, Your Majesty.

เมื่อคืนฉันนอนไม่หลับ  จึงพูดคำนั้นออกมาอย่างไม่ใส่ใจ มันไม่ใช่ของจริง ฝ่าบาท

ရှိပါစေတော့လေ

Let it be.

နောက်ထပ်တော့ မယောက်မိပါစေလို့

Don't say nightmarishly.อย่าพูดอย่างฝันร้าย

(พระราชาทรงรำพึง...)

အင်း သူယောင်တာ အကြောင်းမဲ့တော့ မဟုတ်တန်ရာဘူး

What he said casually won't be without a cause.

สิ่งที่เขาพูดโดยไม่ตั้งใจจะไม่เกิดขึ้นโดยไม่มีสาเหตุ

လူတွေဟာ ကိုယ်တွေ့ ဖူးမြင်ဖူးတာကို အိပ်ရင်း ယောင်တတ်ကြသတဲ့

The men used to say casually when they really saw it.

พวกผู้ชายมักจะพูดแบบสบายๆ เมื่อเห็นจริงๆ

ပြီးတော့

Then

အရက်မူးရင်လည်း မှန်ရာကို ပြောတတ်ကြသတဲ့

When they have drunk, they used to tell the truth.

သူ ယောင်တာဟုတ်များဟုတ်နေမလား

What he say, casually is true or not.

အို ငါက ဘုရင်ဆိုတော့ ရာဇဣန္ဒြေကို ထိန်းမှ

As I am a king, I must keep my solemnity.

เมื่อข้าพเจ้าเป็นกษัตริย์ ข้าพเจ้าต้องรักษาความสง่าผ่าเผย

မသေချာဘဲနဲ့တော့ ဘာကိုမှ မစွပ်စွဲသင့်ပါဘူးလေ

I should not accuse him without any evidence.

ฉันไม่ควรกล่าวหาเขาโดยไม่มีหลักฐานใดๆ

နောက်တစ်နေ့တွင်လည်း တံမြက်လှည်းသမား “ကိုအာကြီး'က မင်းကြီး အထင်မှားအောင် 

ထပ်ပြောပြန်၏။

Next day, the sweeper Ko Arr Gyi told a mishief gain to deviate the king's thought.

วันรุ่งขึ้น คนเก็บกวาด Ko Arr Gyi พูดซ้ำอีกครั้งเพื่อเบี่ยงเบนความคิดของกษัตริย์

(เสียงร้องของนางขับ)

မီးလည်း ထင်းကို လောင်မ၀..

မြစ်လည်း.. အကို သောက်မဝ..

သေမင်းလည်း သတ်မဝ..

လော်လည်မိန်းမ. ရွှင်မဝ..တဲ့.

The fire doesn't satiate to consume

the firewood. The river doesn't

satiate thirst by swallowing wate

The death doesn't satiate the killing

The adulterous woman doesn't

satiate the enjoyment.

ไฟไม่เผาผลาญ

ฟืน แม่น้ำไม่ได้

ดับกระหายด้วยการกลืน wate

ความตายไม่สนองการฆ่า

ผู้หญิงที่เล่นชู้ไม่ได้

ปรนเปรอความเพลิดเพลิน

(พระราชาทรงคิด..)

အင်း သူ ခဏ ခဏ ယောင်နေပုံထောက်ရင် မှန်နေပြီထင်တယ်

Em! He say casually frequently. It will probably be real.

เอม! เขาพูดแบบลวกๆ บ่อยๆ มันคงจะจริง

ငါ့ကွယ်ရာမှာ သူကြီး “ဦးကံသာ”က မိဖုရားကြီးကို နမ်းလိုက်ပြီထင်ရဲ့

In my absence, the headman U Kan Thar has kissed my queen.

ယနေ့မှစ၍ သူကြီး ဦးကံသာအား ငါ့နန်းတော်တွင်းသို့ မလာစေရ

ဝင်ခွင့် ရုပ်သိမ်းလိုက်သည် အမိန့်တော်

From that day, the headman U Kan Thar must not come

into my palace. I retract his entry allowance.

จากวันนั้นผู้ใหญ่บ้านอูกันตาร์ต้องไม่มา

เข้าไปในวังของฉัน ฉันถอนเงินค่าเข้าของเขา

ရုပ်သိမ်းช

(ผู้ใหญ่บ้าน คิด กุมขมับ)

ဘယ်လိုဖြစ်ရတာ ပါလိမ့်နော်

What has happened to the king.

(คนกวาด หัวเราะคิกคัก)

ဟိ ဟိ မှတ်ကရော

Hee! Hee! It's me.

(ผู้ใหญ่บ้านคิด)

ဒီကိစ္စ တံမြက်လှည်းသမား အာကြီးရဲ့လက်ချက်ပဲ ဖြစ်ရမယ်

That case must be done by the sweeper Arr Gyi.

ငါက သူ့ကိုတံတောင်နဲ့ ထောင်းခဲ့ဖူးတာကိုး

I've pounded him with my elbow.

နည်းနည်းပင့်လည်း သူတို့တက်

နည်းနည်းဖိလည်း သူတို့သက်

လူပျက်လူမိုက် လူဖျင်းများ

ချိန်ခွင်ပေါင်လို့ လွန်ကစားတဲ့

With slight uplift,

they ascend. With slight

inpress, they descend down

The foolish and scoundrel

fluctuate like the balance.

ด้วยการยกขึ้นเล็กน้อย

พวกเขาขึ้นไป ด้วยเล็กน้อย

กดดันพวกเขาลงมา

คนโง่และเจ้าเล่ห์

ผันผวนเหมือนความสมดุล

ဒါကြောင့် “အာကြီး”ကို ညင်ညင်သာသာ ကိုင်တွယ်ရမယ်

So I must handle him slightly.เลยต้องจัดการเขาสักหน่อย

ညင်ညင်သာသာช

တစ်ခုသောနေ့တွင် သူကြီး “ဦးကံသာ”က “အာကြီး'ကိုခေါ်၍ ပုဆိုးနှစ်ထည် လက်ဆောင်ပေး၏။

One day, the headman U Kan Thar called on sweeper Arr Gyi and gave him two sarong.

ရော့ ရော့ ဟောဒီမှာ မင့်အတွက်

Take them. These are for you.

ဟိုတလောက ငါ မင့်ကို တံတောင်နဲ့ထောင်းခဲ့တဲ့ကိစ္စ ဗွေမယူပါနဲ့ကွယ်

Don't mention how I pounded your back with my elbow.

อย่าพูดถึงว่าฉันทุบหลังคุณด้วยข้อศอกของฉันอย่างไร

လူကြီးဆိုတာ ကိုယ့်အောက်ကလူ အမြင်မတော်တာ တွေ့ ရင် သွန်သင်ဆုံးမပေးရမယ့်တာဝန်ရှိတယ်

 မဟုတ်လား

The elders are responsible for the young to admonish

when they have done misdeed.

ผู้เฒ่ามีหน้าที่ตักเตือนเยาวชน เมื่อพวกเขาได้ทำความชั่ว

ဟုတ်ကဲ့ ကျွန်တော် နားလည်ပါပြီ သူကြီးမင်း

Yes, I realize what you've done.

ဩော် ဒီလိုဆိုတော့လည်း သူကြီးမင်းက ငါ့အပေါ် ကောင်းသားပဲ

Oh! The headman is good on me like that.โอ้! ผู้ใหญ่บ้านดีกับฉันอย่างนั้น

အရင်တုန်းက သူ့ရဲ့ စေတနာ အပေါ် ၏ အထင်လွဲခဲ့မိတာမှားလေစွ

I've misunderstood what he had done to me.

ฉันเข้าใจผิดในสิ่งที่เขาทำกับฉัน

နောက်တစ်နေ့တွင် “အာကြီး'လည်း မင်းကြီး၏အခန်းဆောင်အတွင်းသို့ တံမြက်လှည်းရန်

တာဝန်ကျလာ၏။

Next day Arr Gyi was assigned to sweep the king's room.

မင်းကြီးက အိမ်သာတက်ရင်သခွားသီး စားသတဲ့

The king eats cucumber when he goes to latrine.

กษัตริย์กินแตงกวาเมื่อไปส้วม

ဟဲ့ “အာကြီး ခုနက မောင်မင်း ဘာပြောလိုက်တာလဲ

Heh! Arr Gyi, what have you said?

သည်းခံတော်မူပါ ဘုရား

Excuse me, Your Majesty.

ညက ကျွန်တော်မျိုး အိပ်ရေးပျက်ထားလို့ ယောင်ပြောမိတာပါ ဘုရား

Last night, I can't sleep well. So I casuall said like that.

အေး အေး နောက်ကို အဲဒီလို မယောင်ပါစေနဲ့ကွယ်

Well, don't say casually next time.ครั้งหน้าอย่าพูดพล่อยๆ

အင်း ငါလည်း အိမ်သာတက်ရင်း တစ်ခါမှ သခွားသီး မစားဖူးပါဘူးလေ

Em! When I go to latrine, I don't eat cucumber.

အာကြီးက အရမ်းယောင်တတ်တာပဲ

Arr Gyi is in the habit of saying casually.

ဟိုတစ်ခါကလည်း ယောင်ဖူးပြီးပြီ

He said casuallylast day.

ဘာတဲ့ သူကြီး ဦးကံသာက မိဖုရားကြီးရဲ့ပါးပြင်ကို နမ်းသတဲ့ အဟက်

The headman U Kan Thar kissed the cheek of queen.

ထူးထူးဆန်းဆန်းတွေယောင်တတ်ပါပေ့ အာကြီးရယ်

He say casually incredibly.

ငါ မစဉ်းစား မဆင်ခြင်ဘဲ သူကြီးဦးကံသာအပေါ် အပြစ်ပေးခဲ့မိတာ မှားလေစွ

I was wrong to punish the headman U Kan Thar without reasoning.

ယနေ့မှစပြီး သူကြီး ဦးကံသာအား ယခင်ကဲ့သို့ နန်းတော်တွင်းသို့ ဝင်ထွက်သွားလာစေ

တိုင်းရေးပြည်ရာကိစ္စ ဆွေးနွေးတိုင်ပင်စေ

From that day, let the headman U Kan Thar to enter into my

palace and discuss about the affair of the country.

အင်း ငါလည်း ခုမှပဲအရင်လို ပြန်ဖြစ်တော့တယ်

Em Now, I regain my former status.

အရှင်မင်းကြီးရဲ့ထံတော်ပါးမှာ ခစားလျက်ရှိကြောင်းပါ ဘုရား

I'm attending to you, Your Majesty.

မင်းကြီးနှင့် သူကြီး ဦးကံသာတို့ ပြန်လည်သင့်မြတ်သွားကြသဖြင့် ပြည်သူပြည်သား 

အပေါင်းတို့လည်း ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ဖြစ်ကြရလေတော့သတည်း။

When the king and headman U Kan Thar went along with each other, 

all the citizen were happy for their reunion.